کافه لاته (Café Latte) یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های مبتنی بر قهوه در سراسر جهان است. این نوشیدنی لطیف و خامه‌ای با ترکیب اسپرسو و شیر بخار داده‌شده، جایگاه ویژه‌ای در منوی کافه‌ها دارد. در نگاه اول شاید ساده به‌نظر برسد، اما در دل لاته، دنیایی از مهارت، ظرافت، و علم قهوه نهفته است.
کافه لاته چیست؟
کافه لاته ترکیبی است از:
- یک شات اسپرسو
- مقدار زیاد شیر بخار داده‌شده (Steam Milk)
- و لایه‌ای نازک از کف شیر (Milk Foam) در بالا
نسبت رایج ترکیب لاته معمولاً 1 قسمت اسپرسو به 3 تا 5 قسمت شیر است. همین نسبت بالای شیر، لاته را به نوشیدنی‌ای لطیف، کرمی و کم‌تلخی تبدیل می‌کند.
تاریخچه کافه لاته
گرچه قهوه و شیر از قرن‌ها پیش با هم ترکیب می‌شدند، ولی نسخه‌ی مدرن لاته از دهه 1950 میلادی در آمریکا و اروپا محبوب شد. ریشه واژه “Latte” در زبان ایتالیایی به معنای «شیر» است. در ایتالیا نوشیدنی‌ای به نام “Caffè e latte” به معنای “قهوه با شیر” وجود داشت که معمولاً در خانه‌ها برای صبحانه سرو می‌شد. اما در دهه‌های بعد، به‌خصوص در آمریکا، باریستاها این نوشیدنی را به سبک مدرن‌تری با اسپرسو و شیر بخار داده‌شده تهیه کردند و لاته به شکل امروزی‌اش درآمد.
تفاوت کافه لاته با نوشیدنی‌های مشابه
| نوشیدنی | ترکیب | طعم غالب | نسبت‌ها |
|---|---|---|---|
| لاته | اسپرسو + شیر بخار داده‌شده + کف شیر نازک | شیرین و ملایم | 1:3 تا 1:5 |
| کاپوچینو | اسپرسو + شیر بخار داده‌شده + کف شیر غلیظ | متعادل‌تر | 1:1:1 |
| لاته ماکیاتو | شیر + کف شیر + شات اسپرسو (روی شیر ریخته می‌شود) | شیرین‌تر | شیر اول، اسپرسو آخر |
| فلت وایت | اسپرسو دو شات + شیر بخار داده‌شده نازک | قهوه‌ای‌تر | شیر کمتر از لاته |
روش‌های تهیه کافه لاته
۱. تهیه کافه لاته با اسپرسوساز حرفه‌ای
مواد لازم:
- 1 شات اسپرسو (حدود 30ml)
- 180-240ml شیر سرد تازه
مراحل:
- آماده‌سازی اسپرسو:
با دستگاه اسپرسوساز یک شات اسپرسو بگیرید. دانه‌های تازه آسیاب‌شده با رست ملایم یا مدیوم برای لاته ایده‌آل هستند. - بخار دادن شیر:
با نازل بخار دستگاه، شیر را به دمای حدود 60 تا 65 درجه برسانید. حباب‌ها باید ریز و مخملی باشند (Microfoam). - ریختن شیر روی اسپرسو:
ابتدا شیر را کمی بالا نگه دارید و آرام بریزید تا مایع شیر وارد فنجان شود، سپس نزدیک‌تر شوید تا کف شیر را روی سطح بنشانید. - لاته آرت (اختیاری):
با مهارت و کمی تمرین، می‌توانید شکل‌هایی مانند قلب، گل یا لاله روی فنجان بکشید.
۲. تهیه کافه لاته با موکاپات
موکاپات دستگاهی است برای تهیه قهوه‌ای غلیظ و شبیه اسپرسو در خانه.
مراحل:
- موکاپات را با آب و پودر قهوه پر کرده و روی حرارت قرار دهید.
- در حین آماده شدن قهوه، شیر را روی گاز یا با کف‌ساز برقی گرم و کف‌دار کنید.
- قهوه آماده‌شده را در فنجان بریزید و شیر بخار داده‌شده را اضافه کنید.
۳. تهیه لاته بدون دستگاه (با کف‌ساز دستی)
وسایل جایگزین:
- قهوه فوری اسپرسو یا قهوه پر فشار از موکاپات
- شیر گرم‌شده روی اجاق
- کف‌ساز دستی (مثل شیکر، فرنچ پرس یا همزن برقی)
مراحل:
- اسپرسوی فوری یا قهوه پررنگ را آماده کنید.
- شیر را روی گاز تا دمای ۶۰ درجه گرم کرده و با کف‌ساز، کف مخملی ایجاد کنید.
- شیر را به آرامی به قهوه اضافه کنید و در پایان لایه‌ای نازک از کف شیر روی آن بریزید.
چه نوع شیری برای لاته بهتر است؟
شیر پرچرب (۳٪ چربی یا بیشتر) بهترین بافت را برای ایجاد کف ریز و مخملی دارد. با این حال، می‌توان از شیر کم‌چرب، شیر گیاهی (بادام، جو دوسر، سویا) نیز استفاده کرد. بهترین شیر گیاهی برای لاته از نظر کف‌دهی، معمولاً شیر جو دوسر (Oat Milk) است.
کافئین موجود در کافه لاته چقدر است؟
کافئین موجود در لاته بستگی به تعداد شات‌های اسپرسو دارد:
- لاته تک‌شات: حدود ۶۰ تا ۸۰ میلی‌گرم
- لاته دابل‌شات (۲ شات): حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلی‌گرم
به دلیل رقیق شدن با شیر، احساس تلخی یا شدت کافئین کمتر از اسپرسو است، اما مقدار واقعی کافئین تفاوت چندانی ندارد.
فنجان مناسب برای لاته
فنجان یا لیوان مخصوص لاته معمولاً حجمی بین ۲۴۰ تا ۳۵۰ میلی‌لیتر دارد. این فضا برای پذیرش اسپرسو، شیر و کمی کف شیر ضروری است. استفاده از لیوان‌های شیشه‌ای دوجداره، جلوه‌ی زیبایی به لاته می‌دهد، به‌ویژه هنگام اجرای لاته آرت یا تهیه لاته ماکیاتو.
انواع کافه لاته طعم‌دار
در سال‌های اخیر، تنوع در لاته با افزودن طعم‌دهنده‌ها و شربت‌ها افزایش یافته است:
- وانیل لاته
- کارامل لاته
- دارچین لاته
- پامکین اسپایس لاته (کدوحلوایی)
- موکا لاته (ترکیب شکلات و قهوه)
این نوشیدنی‌ها معمولاً با اضافه کردن شربت طعم‌دار قبل از ریختن شیر تهیه می‌شوند.
فواید و مضرات کافه لاته
فواید:
- منبع آنتی‌اکسیدان (از اسپرسو)
- پروتئین و کلسیم (از شیر)
- انرژی‌بخش ملایم
مضرات احتمالی:
- در صورت مصرف زیاد، باعث اختلال در خواب می‌شود
- لاته‌های شیرین‌شده می‌توانند قند و کالری زیادی داشته باشند
- برای افراد دارای عدم تحمل لاکتوز، بهتر است شیر گیاهی استفاده شود
جمع‌بندی
کافه لاته ترکیبی جذاب از اسپرسوی اصیل و لطافت شیر است؛ نوشیدنی‌ای که میان قهوه‌خورهای حرفه‌ای و مبتدی محبوبیت دارد. چه با دستگاه اسپرسوساز حرفه‌ای، چه در خانه با تجهیزات ساده، لاته قابل تهیه و لذت‌بخش است. شناخت ساختار و اصول درست تهیه، کمک می‌کند تا هر بار، لاته‌ای عالی‌تر آماده کنیم.
